राजकारणात सन्मान आणि अपमान यामध्ये धूसर रेषा असते. कधी एखादा पुरस्कार हा प्रत्यक्ष गौरवासाठी दिला जातो, तर कधी तो सडेतोड राजकीय डाव म्हणून वापरला जातो. आता पाहा ना, उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांना महादजी शिंदे पुरस्कार मिळाला, आणि तोही शरद पवारांच्या हस्ते! हा डाव बघून संजय राऊतांच्या छातीत धडकी भरली. ते क्षणभर विसरले की हे महादजी शिंदे मराठ्यांच्या इतिहासातील महत्त्वाचे सेनानी होते. त्यांना राजकारणाच्या भट्टीत भाजून बघायला लागलं.
राऊतसाहेबांचा संताप काही नवाच नाही. त्यांना कोणतंही कार्य गौरवास्पद वाटत नाही, जोपर्यंत ते मातोश्रीच्या टोपलीतून सांडत नाही! त्यामुळे आता उधोजी गटाने या संतापाला उत्तर द्यायचं असेल, तर ते निव्वळ ट्विटर किंवा पत्रकार परिषदेतून शक्य नाही. त्यासाठी एक जबरदस्त राजकीय डाव टाकायला हवा.
बदला घ्यायचाच? मग पुरस्कार द्या!
जर शिंदेसाहेबांना महादजी शिंदे पुरस्कार मिळू शकतो, तर "चंद्रराव मोरे पुरस्कार" हा खास बारामतीच्या दादांसाठी का ठेवू नये? हा सन्मान सोहळा मातोश्री कंपाउंडमध्ये थाटात व्हावा. विशेषतः, यात एक "ब्रह्मांड मराठी साहित्य संमेलन" भरवावे, आणि तिथे दादांना हा पुरस्कार प्रदान करावा!
आता, "चंद्रराव मोरे पुरस्कार" हे नाव निवडण्यात एक विशिष्ट राजकीय खोचकपणा आहे. इतिहासात चंद्रराव मोरे हे स्वराज्याच्या विरोधात उभे राहिले होते. त्यांनी स्वतःचा वेगळा झेंडा उभारण्याचा प्रयत्न केला होता. दादांनीही राष्ट्रवादी सोडून वेगळी वाट धरली, त्यामुळे हा पुरस्कार अगदी समर्पक ठरेल!
मात्र, तुलना ही केवळ बंडखोरीशीच करावी, कोणत्याही ऐतिहासिक व्यक्तिमत्त्वाची आताच्या राजकारण्याशी तुलना नाही!
पुरस्कार सोहळ्याचा थाट
हा पुरस्कार थेट मातोश्री कंपाउंडमध्ये जाहीर केला जावा. राऊतसाहेब अध्यक्षस्थानी असावेत, ताईंच्या हस्ते पुरस्कार दिला जावा, आणि सभासदांनी जयजयकार करावा! पुरस्कार घेताना दादांची खास अर्धस्मित असणार, कारण त्यांच्यासाठी सन्मान म्हणजे सन्मान असतो – तो कुठूनही आला तरी हरकत नाही!
या सोहळ्यात दादांसाठी पुढील गौरवपर शब्द वापरण्यात यावेत:
- "मराठवाड्याच्या राजकारणातील दुर्गाधिपती!"
- "महाराष्ट्राच्या राजकीय युद्धनीतीचा कुटिल खेळाडू!"
- "राष्ट्रवादीतून बाहेर पडून, नव्या सत्तेचा संस्थापक!"
आणि अर्थातच, राऊतसाहेबांसाठी एक कविता वाचली जावी – "एका बंडखोराचा गौरव!"
दादांची प्रतिक्रिया – "पुरस्कार आहे, घेऊन टाकू!"
दादा पुरस्कार स्वीकारताना कोणतीही भावना व्यक्त करणार नाहीत. त्यांची स्टाईल म्हणजे न बोलताच सगळं सांगणं!
त्यांच्या मनात एकच विचार असेल – "पुरस्कार आहे, घेऊन टाकू!" आणि मग ते हलक्या हसऱ्या चेहऱ्याने म्हणतील,
"पुरस्कार दिला आहे, तर घेतो. पण यात राजकारण नाही, बरं का!"
त्यानंतर उपस्थित कार्यकर्त्यांनी "दादा, दादा!" चा जयघोष करायचा आणि राऊतसाहेबांनी पुन्हा एकदा प्रेस कॉन्फरन्स घेत "ही राष्ट्रवादीच्या आत्मघातकी प्रवृत्तीची साक्ष आहे" असे सांगायचे.
पुढचा टप्पा – पुरस्कार स्पर्धा!
एकदा पुरस्कारांचा हा प्रकार सुरू झाला की मग पुढे नवनवीन पुरस्कार जाहीर होतील:
-
"फडणवीसांसाठी औरंगजेब पुरस्कार!"
(कारण त्यांनी पुन्हा पुन्हा दिल्लीतल्या 'शाही' आदेशांप्रमाणे काम केलंय!) -
"राऊतांसाठी जाफरखान पुरस्कार!"
(कारण ते कधीही कोणत्याही गडावर लढाई पुन्हा सुरू करू शकतात!) -
"काँग्रेससाठी अडीच वर्षांचं मुख्यमंत्रीपद स्मृती पुरस्कार!"
(कारण ही अडीच वर्षे आठवून त्यांनी किती अश्रू गाळले असतील!)
शेवटी काय?
आता राजकारणात आरोप-प्रत्यारोप, पत्रकार परिषदा, आणि सोशल मीडियावर ट्रोलिंग या गोष्टी जरा जुन्या झाल्या. आता बदला घ्यायचा असेल, तर पुरस्कार द्यायला हवेत!
कोणीतरी पुढे येऊन हाच ट्रेंड महाराष्ट्राच्या राजकारणात रुजवला पाहिजे. सन्मान देण्याच्या नावाखाली टोलेबाजी करायची, आणि नंतर म्हणायचं – "राजकारण नाही, हे निव्वळ इतिहासाचं मूल्यांकन आहे!"
टिप्पणी पोस्ट करा